Wagner Grubu lideri Yevgeni Prigojin, yaklaşık 2 ay önce Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu ile Genelkurmay Başkanı Valeriy Gerasimov’un ‘beceriksiz’ olduğunu söyleyip Ukrayna savaşındaki ağır kayıpların nedeni olarak işaret ettiğinde tüm gözler Rusya’da yaşanan gelişmelere dönmüş ve Kremlin’in yaşanan gelişmelere karşılık atacağı adımlar tartışılmaya başlanmıştı. Wagner unsurları, Prigojin’in emri ile birlikte Moskova’ya yürümeye başladığında ise Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in mesajı netti. Rusya’yı ‘sırtından vuranlar’ ve ‘hainler’ karşılıksız kalmayacak ve bu gelişmelerin failleri muhakkak cezalandırılacaktı.
Prigojin, Belarus Devlet Başkanı Lukaşenko aracılığıyla Kremlin ile anlaştığını duyurduğunda Wagner birlikleri ciddi bir direnişle karşılaşmadan yüzlerce kilometre yol gelmişti ve Moskova’ya yaklaşık 200 kilometre mesafede bulunuyordu. Wagner lideri, her ne kadar kan dökülmemesi için birliklerini geri çektiğini açıklamış olsa da gün içinde Wagner tarafından düşürülen hava araçlarında onlarca Rus pilot hayatını kaybetmiş, Putin’in 20 yılda inşa ettiği ‘sarsılmaz’ imajını önemli ölçüde zedelenmişti. Birçok kişiye göre Prigojin’in kaderi, tam da bu gelişmelerin ışığında artık geri dönülemez bir noktaya girmişti ve onun için artık ölüm kaçınılmazdı. Ayaklanmanın üzerinden 2 ay geçtikten sonra Prigojin’in kaderi Moskova’nın kuzeyinde geri dönüşü olmayan noktada son buldu.
Wagner ayaklanmasının yankıları sürürken, Yevgeni Prigojin’in içinde bulunduğu uçağın dün akşam saatlerinde Moskova’nın kuzeyinde bulunan Tver bölgesinde düştüğü bilgileri ajanslara ulaştı. Kazaya ilişkin açıklama yapan Rusya Acil Durum Bakanlığı ve Federal Hava Taşımacılığı Ajansı, düşen uçakta bulunan 10 kişinin tamamının hayatını kaybettiğini ve kazaya ilişkin soruşturma başlatıldığını duyurdu. Yapılan açıklamada paylaşılan yolcu listesinde Yevgeni Prigojin ve 2 ay önce yaşanan olaylarda önemli rol oynayan Dmitry Utkin’in isimlerinin olması dikkat çekti. Prigojin ve Utkin’in ölümü, Wagner’e yakın kaynaklar tarafından da doğrulandı. Peki hayatını kaybeden 3 mürettebat ve Prigojin dışında uçakta bulunan diğer isimler kimdi? Hayatını kaybeden isimlerin görevi neydi?
DİMİTRİ UTKİN
Geçmişte Rus Özel Kuvvetleri’nde görev almış olan Utkin, Prigojin dışında Wagner’in en tanınan isimlerinden birisi olarak biliniyordu. 1993-2013 yılları arasında Spetsnaz’da görev yapan ve bu süre zarfında Çeçenya’da görev yapan Utkin’in hayatına ilişkin neredeyse hiçbir şey bilinmiyor olsa da orduda bulunduğu dönemde ‘WAGNER’ çağrı kodunu kullandığı ve paralı askerlik hizmeti sağlayan şirketin isim babası olduğu iddia ediliyor.
Wagner Grubu’nun ‘gölge lideri’ olduğu iddia edilen Utkin’in, 2 ay önce yaşanan ayaklanma sırasında da Moskova’ya yürüyen unsurlara liderlik ettiği iddia ediliyordu.
VALERY ÇEKALOV
Çekalov’un Prigojin’e yakın isimlerden birisi olduğu ve Wagner’in operasyonlarında önemli görevler üstlendiği tahmin ediliyor. Geçtiğimiz ay ‘Prigojin adına hareket ettiği ve Rusya’nın silah tedariği konusunda önemli bir rol üstlendiği’ gerekçesiyle Batı dünyasının yaptırımlarının hedefi olan Çekalov’un Prigojin’e ait şirketlerde önemli konumlarda görev aldığı biliniyordu.
Çekalov, aynı zamanda Wagner ile mevcut Suriye hükümeti arasında bir köprü görevi görüyor ve hissedarı olduğu şirketler üzerinden Suriye rejimi ile petrol ticareti başta olmak üzere önemli ortaklıkları yürütüyordu. Çekalov’un buradan elde ettiği gelirin bir kısmıyla Wagner’in silah tedarik etmesinde de önemli rol oynadığı tahmin ediliyor.
YEVGENİ MAKARYAN
Wagner’e yakın kimi kaynaklara göre Prigojin’in korumalarından birisi olduğu tahmin edilen Yevgeni Makaryan’ın 2016 yılında Wagner’e katıldığı iddia ediliyor. Rusya-Ukrayna savaşının başında adı ‘Ukrayna’nın düşmanları’ listesine eklenen Makaryan’ın Wagner’de ‘Makar’ çağrı koduyla görev yaptığı belirtiliyor. Makaryan’ın Orta Afrika ve Libya’da gerçekleştirilen operasyonlarda görev aldığı biliniyor.
Makarya’nın geçmişte Suriye’de görev aldığı sırada Suriye hükümetine bağlı güçlerle birlikte Suriye’nin önemli petrol bölgesi olarak bilinen Deyrizor’da ilerlemeye çalışırken ABD savaş uçakları tarafından hedef alınan Wagner unsurları arasında bulunan isimlerden birisi olduğu ve bu saldırıdan sağ kurtulduğu belirtiliyor.
ALEXANDER TOTMİN
Totmin’in Prigojin’in korumalarından olduğu tahmin ediliyor. Adı ‘Ukrayna’nın düşmanları’ listesinde bulunan Totmin’in Sudan’da Wagner bünyesinde görev aldığı iddia ediliyor.
Wagner, daha önce Sudan’la çeşitli ticari ve askeri bağları olduğunu reddetmiş olsa da Rus ve uluslararası birçok kaynak, Sudan’da Rus paralı askerlerinin yerini tespit eden görüntüler yayınlamıştı.
SERGEY PROPUSTİN
İsmi ‘Ukrayna’nın düşmanları’ listesinde bulunan 44 yaşındaki Propustin’in Afrika başta olmak üzere Wagner bünyesinde birçok bölgede görev aldığı tahmin ediliyor. 2015 yılının mart ayında Wagner’e katılan Propustin’in ‘KEDR’ çağrı koduyla görev aldığı belirtiliyor.
NIKOLAİ MATUSEEV
Matuseev’in Wagner bünyesinde resmi olarak görev alıp almadığını belirsizliğini koruyor. Ancak kimi kaynaklar 2017 yılında aynı isimde bir kişinin Wagner’e katıldığını ve Suriye’de Makaryan ile aynı grupta görev yaptığını iddia ediyor.